Diario: Tema 4. O deseño curricular

Con respecto ao tema 4: O deseño curricular visto na clase, vou facer un pequeno comentario sobre as competencias básicas seleccionadas polo MEC en relación coas linguas estranxeiras. Estas competencias son sete: comunicación lingüística (CCL), competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCCT), competencia dixital (CD), competencia aprender a aprender (CAA), competencia social e cívica (CSC), sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE) e conciencia e expresións culturais (CCEC).

En primeiro lugar, a aprendizaxe dunha lingua estranxeira contribúe dunha maneira directa á adquisición da competencia en comunicación lingüística, xa que mellora a competencia comunicativa xeral. Grazas a esta desenvólvese a habilidade para expresarse, oralmente e por escrito, utilizando as convencións e a linguaxe apropiada a cada situación, interpretando diferentes tipos de discurso en contextos diferentes e con funcións distintas. Así mesmo, a contribución dunha lingua estranxeira ao desenvolvemento desta competencia é primordial no discurso oral ao adquirir as habilidades de escoitar, falar e conversar.

Por outro lado, a lingua estranxeira tamén axuda a adquisición da competencia matemática e as competencias básicas en ciencia e tecnoloxía nunha gran variedade de situacións de comunicación cotiás como, por exemplo, a realización de operacións matemáticas sinxelas, a comparación de prezos, dimensións, divisas, distancia entre lugares, número de habitantes, ademais de resolver problemas, representar ou interpretar gráficos ou estatísticas, etc. Así mesmo, entender os conceptos gramaticais, aplicar ou deducir as normas nunha lingua, facer comparacións entre a lingua materna e a lingua estranxeira ou buscar similitudes e diferenzas, contribúen tamén ao desenvolvemento do pensamento lóxico.

As linguas estranxeiras tamén están moi relacionadas coa competencia dixital, xa que as tecnoloxías da información e a comunicación ofrécennos a posibilidade de comunicarnos en tempo real con calquera parte do mundo e, polo tanto, con calquera persoa cunha lingua diferente á nosa. Ademais, o coñecemento dunha lingua estranxeira facilita o acceso a información que se pode encontrar nesta lingua, ao mesmo tempo que ofrece a posibilidade de comunicarnos utilizándoa.

Ademais, a partir da adquisición da linguaxe, como ocorre nas materias de linguas estranxeiras, esta convértese en vehículo do pensamento humano, en instrumento para a interpretación e representación da realidade e na ferramenta principal da aprendizaxe. Así pois, contribúe de maneira esencial ao desenvolvemento da competencia para aprender a aprender, xa que acrecenta a capacidade lingüística xeral, outorgándolle novos recursos para a comprensión e expresión, facilitando ou completando a capacidade do alumnado para interpretar ou representar a realidade e así construír coñecementos, formular hipóteses e opinións, expresar e analizar sentimentos e emocións, etc. Por outro lado, esta competencia ten un papel fundamental se nas clases se inclúen contidos directamente relacionados coa reflexión sobre a propia aprendizaxe, para que cada alumno poida identificar como aprende mellor e que estratexias son máis eficaces, favorecendo así á autonomía do alumnado.

As linguas estranxeiras tamén son un bo vehículo para o desenvolvemento da competencia social e cívica, xa que as linguas sérvenlle aos falantes para comunicarse socialmente e forman parte da cultura das diferentes comunidades e nacións. Ademais, moitas veces son vehículo de comunicación e transmisión cultural, e favorecen ao respecto, ao interese, á comunicación con falantes doutras linguas e ao coñecemento e á aceptación de diferenzas culturais e de comportamento. Por outro lado, nas linguas estranxeiras é especialmente relevante o traballo en grupo e por parellas, polo que, a través destas interaccións, apréndese a participar, a expresar as ideas propias e a escoitar as dos demais, desenvolvendo a habilidade para construír diálogos, tomar decisións, conseguir acordos, e, en definitiva, aprender de e cos demais

Así mesmo, o coñecemento dunha lingua estranxeira contribúe tamén a adquisición da competencia sentido de iniciativa e espírito emprendedor. O currículo fomenta o traballo cooperativo na aula, a toma de decisións, o manexo de recursos persoais e habilidades sociais de colaboración e negociación, o que supón poñer en funcionamento determinados procedementos que permiten o desenvolvemento de iniciativas e toma de decisións na planificación, organización e xestión do traballo, propiciando así a autonomía e a iniciativa persoal. Ademais, o traballo, tanto individual como en equipo, no que o alumnado é animado a buscar información, organizar as súas ideas e presentalas, tamén contribúe a desenvolver esta competencia.

Por último, a lingua estranxeira inclúe tamén un achegamento a manifestacións culturais propias da lingua e dos países nos que se fala esa lingua e, polo tanto, contribúe a adquirir a competencia conciencia e expresións culturais ao propiciar un achegamento a obras ou autores que contribuíron a creación artística desa lingua. Ademais, o estudo dunha lingua estranxeira facilita moito o desenvolvemento desta competencia, xa que nas clase exprésanse opinións, gustos e emocións que producen diversas manifestacións culturais e artísticas e habitualmente realízanse traballos creativos individuais ou en grupo, como a realización e representación de simulacións, sketchs ou narracións.

En conclusión, podemos observar como o estudo das linguas estranxeiras contribúen de maneira directa no proceso de adquisición de todas as competencias básicas.