Diario: Tema 5. Programacións didácticas

Con respecto ao tema 5: Programacións didácticas, vou facer un pequeno comentario sobre un dos seus elementos máis importantes, a avaliación. A avaliación é un proceso que ten como fin determinar en que medida se lograron os obxectivos que se estableceron durante o proceso de ensinanza-aprendizaxe, que supón un xuízo de valor sobre unha programación didáctica previamente feita, e que se emite ao contrastar esa información con ditos obxectivos. A avaliación da aprendizaxe ten diferentes tipos de aplicación, en canto á súa temporalización, é dicir, segundo o momento en que se aplican, polo que esta pode ser: inicial ou diagnóstica, continua ou formativa e final ou sumativa.

Con respecto á avaliación diagnóstica, esta é a que se realiza ao inicio dun curso, módulo ou unidade didáctica, dunha etapa educativa. Este tipo de avaliación axuda a detectar a situación de partida do alumnado, a través da cal o docente inicia o proceso educativo cun coñecemento real de todos e cada un dos alumnos e alumnas. Polo tanto, poderiamos dicir que a avaliación inicial é unha investigación sobre as competencias nos tres dominios: saber, saber facer e saber ser e estar. Unha vez conseguida a información, adaptaranse os posible cambios á unidade programada, para adecuala ao nivel de competencias encontradas no grupo clase. Así, esta avaliación permitiralle tamén ao docente deseñar posibles estratexias metodolóxicas-didácticas e levar a súa práctica á realidade dos coñecementos previos do alumnado. Ademais, é importante realizar unha ampla escolla de datos para precisar características dos estudantes, así como identificar as súas necesidades, intereses e capacidades e coñecer aspectos tamén persoais, sociais, etc., para ter un coñecemento o máis amplo posible. En resumo, esta avaliación ten unha función eminentemente diagnóstica, xa que servirá para coñecer ao alumnado e así adaptar dende o primeiro momento a actuación do docente ás necesidades dos estudantes.

En canto á avaliación formativa, esta se programa en moitos momentos durante o desenvolvemento dun curso, unidade didáctica, etc. Está considerada coma un proceso de perfeccionamento e optimización e, con ela, preténdense establecer cambios permanentes e eficaces na conducta dos estudantes, que consta das valoracións constantes da aprendizaxe mediante a aplicación dunha variedade de instrumentos de avaliación e o análise dos resultados. Ademais, esta avaliación posibilita recoñecer potencialidades e dificultades do proceso de aprendizaxe de cada estudante, así como da ensinanza do docente. Polo tanto, os resultados interesan, tanto a docente que pode utilizalos para modificar a súa planificación sen esperar ao final do proceso, como ao alumnado que pode utilizalos para modificar o seu método de aprendizaxe. Grazas a esta maneira de actuar, será moito máis fácil que a maioría de alumnos e alumnas alcancen as competencias propostas, xa que se un docente non ten datos de seguimento dos estudantes ao longo do curso, cando chegue a etapa final, estes terán poucas oportunidades para emendar as dificultades presentadas. En resumo, coa avaliación formativa obtense o coñecemento sobre o nivel que os estudantes están alcanzando ou as dificultades ás que se están enfrontando, polo tanto esta avaliación resulta preventiva xa que hai oportunidade para reaxustar a metodoloxía de ensinanza ás condicións de aprendizaxe do alumnado.

Por último está a avaliación sumativa, que consiste na recollida e valoración de datos ao finalizar un período de tempo previsto para a realización dun proceso de ensinanza-aprendizaxe, como constatación do alcance dos obxectivos previstos. A finalidade desta avaliación é coñecer o que saben os estudantes para comprobar o que aprenderon e  como integraron eses coñecementos. Ademais, esta avaliación supón un momento de reflexión en torno ao alcanzado despois dun prazo establecido e os resultados que aporta poden ser o punto de partida da avaliación inicial do seguinte curso, unidade didáctica, etc.

En conclusión, os tres tipos de avaliación son moi importante para levar a cabo con éxito o proceso de ensinanza-aprendizaxe. Ademais, todas están conectadas entre si, xa que en realidade o proceso educativo non ten un principio e un fin claramente establecidos, senón que todo é un continuo. Polo tanto, nós, como futuros docentes, debemos ter en conta sempre tanto a avaliación diagnóstica, como a formativa e a sumativa.